Paarse schijnridderzwam
Paarse schijnridderzwam
De paarse schijnridderzwam is een plaatjeszwam uit de grote familie van de Tricholomataceae. De wetenschappelijke naam is Lepista nuda. Er zijn ook een aantal andere namen in omloop: Clotybe nuda, Tricoloma nudum en Agaricus nudus. Van de schijnridderzwammen zijn in Nederland diverse soorten te vinden.
Kenmerken en voorkomen
Deze zeer algemeen voorkomende paddenstoel heeft een hoed van 6-12 cm, die glad en gewelfd is en paarslila van kleur die later overgaat naar violetbruin. Onder de hoed hangen dicht opeen de lamellen, die net als de hoed paarslila zijn en verkleuren naar rozebruin. De steel is 5 tot 9 cm lang, witvezelig paars. In droge omstandigheden is de kleur lichter. De voet kan sterk verbreed zijn. Deze soort verspreid een aangename geparfumeerde geur die ook in de zoetige smaak terugkomt.
De soort is vooral van september tot november alleen of in groepen of heksenkringen te vinden. Deze soort is een saprofyt en staat op
strooisel in parken, plantsoenen, loofbossen, boomgaarden en op kerkhoven. Saprofyten zijn paddenstoelen die leven van dood hout en ander dood materiaal. Ze zijn in staat hout af te breken en het weer terug te geven aan de voedselkringloop.
Gebruik
Het beste wordt de paddenstoelen gebakken gegeten op toast , bij een visgerecht of in een risotto.
Mogelijke verwarringen
Verwarring is mogelijk met de paarssteelschijnridderzwam die een meer bruingrijze hoed heeft en ook zeer smakelijk is. Deze soorten zijn broer en zus. Deze paddenstoel heeft een minder geparfumeerde geur en smaak. Hij kan gekweekt worden en is daarom bij paddenstoelenkramen en groothandels soms te koop onder de naam Pied Bleu. In het wild is hij te vinden van oktober t/m december. Ook is verwarring mogelijk met de vaalpaarse schijnridderzwam die eetbaar is, maar niet erg smakelijk. Ze schijnen geneeskrachtige eigenschappen te hebben. Minder onschuldig is de mogelijke verwarring met de stinkgordijnzwam die giftig is. Zoals de naam al zegt heeft deze paddenstoel een onaangename geur.
Weetjes
Sommige mensen reageren met een allergische reactie als ze de paddenstoel rauw eten. Dat komt door de stof trehalose, een soort suiker die zorgt voor de zoete smaak, wel minder zoet dan gewone tafelsuiker. De soort heeft een bloeddrukverlagende werking. Er zijn ridderzwammen en schijnridderzwammen. Oorspronkelijk hoorden die bij elkaar in het geslacht Tricholoma. Er is echter later een onderscheid gemaakt tussen Tricholoma (ridderzwammen) die myccorhiza's vormen en Lepista (schijnridderzwammen) die dat niet doen en op de grond groeien en van het strooisel leven.
Recept
Sublime Blewits
(uit Wild Food van Roger Phillips, in het Engels heten ze blewits)
Bak de in stukken gesneden paddenstoelen met boter op hoog vuur tot ze bruin beginnen te kleuren. Voeg wat fijngesneden bosuitjes toe. Voeg wat bloem toe en roer om. Meng er nu wat room bij en indien gewenst wat droge sherry. laat de saus inkoken totdat hij lekker dik is. Goed op smaak brengen met zout en flink wat peper.
Verwijder de korst van een dungesneden casinobrood. Smeer de sneetjes in met boter en bedek met een laag van het paddenstoelenmengsel. Rol ze op en steek ze, zo veel mogelijk in de lengte, vast met een cocktailprikker. Laat ze onder de grill van buiten bruin en knapperig worden. Serveer direct. De combinatie van de luchtige structuur van het brood met de romige rijke vulling maakt dit een sublieme snack!
Naar een recept van Irene Palmer, bewerkt door Roger Phillips.
Verzamelen: september-november