Morielje
De morielje (Morchella) of morille is een sponsachtig type zakjeszwam. Het is een bekende, zeer gewaardeerde (prijzig althans) paddenstoel.
Herkennen
De morielje heeft een wit tot okergele holle steel die glad of gegroefd of korrelig kan zijn. De hoed heeft raat-achtige ribben, die bij de kegelmorielje min of meer recht naar beneden geordende cellen vormen, net als bij de kapjesmorielje. Bij de gewone morielje zijn ze onregelmatiger geplaatst. De kleur van de hoed loopt uiteen van donkerbruin tot zwart (kapjesmorielje) of geel tot bruinzwart (gewone morielje en kegelmorielje).
Verwarring met voorjaarskluifzwam
De morielje kan verward worden met de giftige voorjaarskluifzwam, die ook wel valse morielje wordt genoemd. Het grootste verschil met de morielje wordt het duidelijkst zichtbaar wanneer je hem doorsnijdt. De morieljes hebben allemaal een steel en hoed die één open kamer aan de binnenkant hebben, terwijl de valse morielje meerdere kronkelende kamers heeft of zelfs helemaal dicht is.
Voorkomen
In Nederland komen de gewone morielje, kegel- en kapjesmorielje voor. Hoewel veel mensen er hun eigen theorieën op na houden over de bodem of bomen waarbij ze groeien, loopt dat in de praktijk sterk uiteen. Wel groeien ze vaak op verstoorde plekken (spoor van een jeep, na een brand, etc.)[1]. Morieljes kunnen zowel in symbiose met boomwortels als op dood organisch materiaal groeien. Wanneer ze gekweekt worden (iets dat bijzonder lastig is en op commerciële schaal nog niet haalbaar), gebeurt dat op organische ondergrond [2]. Vaak groeien morieljes ook in een lijn, dus als je er twee hebt gevonden, kijk dan of er in het verlengde daarvan meer groeien. In Nederland groeien morieljes voornamelijk in de duinen en aan de kust. [3] Door de onvoorspelbare vindbaarheid en de mystiek rondom de Morielje is het een erg gewaardeerde paddenstoel, hoewel zijn smaak erg subtiel is.
Alle morieljes staan in Nederland op de Rode Lijst[4][5], dus pluk met respect. Wel is het op veel plekken door de grondeigenaar verboden de paddenstoelen te plukken.
Voor wie meer wil weten over hoe Morieljes groeien, is de website van Tom Volk (the morel life cycle) een absolute aanrader.
Eetbaarheid
De gehele morielje is eetbaar, maar dient voor consumptie gekookt te worden, omdat hij gifstoffen (Hydrazine) bevat, welke bij verhitting verdwijnen [6]
Verzamelen: april-mei
