Zwarte bes

De zwarte bes (Ribes nigrum) is een struik die al bij geringste aanraking een typische cassisgeur afgeeft. De geur komt vrij uit de gele klieren die op allerlei delen van de struik te vinden zijn: de knopschubben, aan de voet van zijtakken, de kelkbuis, aan de onderkant van de bladeren. De struiken vormen grotendeels rechtopstaande takken en heeft geen stekels of doorns. De groenachtige bloemen bloeien in april en mei, terwijl de glanzend zwarte bessen rijp zijn vanaf juni.

Kenmerken en voorkomen

Zwarte bes houdt van vochtige standplaatsen als moerasbossen, rivier- en beekbegeleidende bossen, houtwallen, waterkanten, in de binnenduinen en zelfs op knotwilgen. De bessen zijn 1-2 cm in doorsnee, glanzend heel donkerrood tot zwart en zitten in dichte zware trossen.

Gebruikstoepassingen

De bessen zitten vol vitamines. Ze worden verwerkt tot jam en gebruikt in chutney, sauzen voor toetjes, likeur en bij wildgerechten. Ze zijn goed bij verkoudheid, keelpijn en vermoeidheid.

Leuke weetjes

Zwarte bes werd al in de 16e gecultiveerd vanwege de medicinale eigenschappen.

Tot de Ribesfamilie hoort ook de aalbes (R. rubrum), een struik met ongeveer hetzelfde blad, maar zonder de cassisgeur. Deze struik met knalrode bessen houdt eveneens van natte standplaatsen. Hij verspreid zich gemakkelijk op allerlei beschaduwde plaatsen. De wilde vorm de bosaalbes (R. rubrum var. rubrum) is kleiner en maakt kleinere bessen.

Een ander familielid is de kruisbes (R. uva-crispa) die takken met stekels heeft en grote groene vruchten.

Recepten

Verzamelen: juni-september