Postelein

Postelein is een vlezige plant die al heel lang bekend is als groente. Niet te verwarren met de verschillende soorten winterpostelein, die ook op deze wiki besproken worden. Postelein heeft de wetenschappelijke naam Portulaca oleracea. Dat is afgeleid van het Latijnse woord olera dat groen betekent. De gewone spinazie heeft dezelfde Latijnse achternaam. Het zijn beide gewassen waarvan het groen geoogst wordt.

Kenmerken en voorkomen

Het is een van de leden van de posteleinfamilie. Van deze kleine familie zijn in Nederland verder alleen nog groot en klein bronkruid vrij spaarzaam te vinden en verwilderde planten van roze en witte winterpostelein. Portulaca grandiflora is een tuinvariant met grote kleurrijke bloemen: ook bekend als portulak.

Postelein is een plant met vlezige stengels, die bij de wilde soort op de grond liggen en bij de cultuurvorm recht omhoog stijgen. Deze eenjarige soort komt van oorsprong uit het Middellandse Zeegebied en is niet bestand tegen temperaturen lager dan 10 °C. Omdat de stadstemperatuur een aantal graden hoger is dan in het buitengebied zal hij in de stedelijke omgeving beter gedijen dan daarbuiten. In warme streken doet deze plant het zelfs zo goed dat het vaak een vervelend onkruid is.

De gele bloemen, die alleen ’s morgens open zijn, hebben vijf kroonbladen en 8-10 meeldraden. Ze staan alleen of in kleine groepjes bij elkaar aan het einde van de stengels of op de knopen. Ze hebben een bittere smaak. Gezien zijn afkomst houdt deze pionierplant van droge en warme standplaatsen: in de voegen van het pleisterwerk, tuinen, tussen het plaveisel. Is als stadsplant aan een grote opmars bezig.

Gebruikstoepassingen

Het verse jonge blad wordt in salades en wilde-kruidengerechten gebruikt. Er is soep of saus van te maken. Je kunt het meebakken in een omelet, kwark mee opfleuren en inleggen in witte wijn. Gedroogd verliest het veel van zijn smaak.

Leuke weetjes

Naast postelein en winterpostelein komen in de Nederlandse flora zowel waterpostelein als zeepostelein voor. Waterpostelein (Lythrum portula) lijkt met zijn vlezige stengels qua uiterlijk op postelein, maar hoort bij een andere familie: kattenstaartfamilie. Te vinden aan de rand van greppels, vennen en andere moerassige gebieden. Het wordt niet als oogstbare groente gebruikt. Zeepostelein (Honkenya peploides) is een kustplant, die de bladeren in een rechte piramide gestapeld heeft. Het is een lid van de anjerfamilie en is eetbaar.

Verzamelen: April t/m Mei

Edwin: Vanaf juni tot september bloeit ie, dus waarschijnlijk pluk je die het beste zo tussen april/juni en nog ergens sept/oktober? Dat is een gok.