Hondsdraf

Hondsdraf

Deze altijd groene plant heeft als wetenschappelijke naam Glechoma hederacea. Voor het ontstaan van deze namen zijn verschillende verklaringen te noemen. Hederacea betekent klimop-achtig. Dat slaat zowel op het blad dat enigszins lijkt op klimopblad, als op de groeiwijze: hondsdraf kan langs muren en bomen omhoog groeien, weliswaar minder hoog dan de echt klimmende klimop. Dat is voor de boom niet schadelijk, deze wordt door hondsdraf alleen gebruikt als steunpaal. Het hoort tot de familie van de lipbloemen, een uitgebreide familie met veel bekende planten als tijm, hyssop, basilicum, marjolein, dovenetel, munt, citroenmelisse en salie. Dit zijn allemaal aromatische en sterk geurende keukenkruiden. De lipbloemen zijn te herkennen aan de vierkante stengel. In de homeopathie duidt dit op weerstand en standvastigheid. De bloemen hebben een duidelijke boven- en onderlip. De onderlip is meestal voorzien van gekleurde strepen of stippen: hiermee worden insecten aangetrokken naar de nectar die in de bloemen verstopt ligt. De meeste leden van deze familie hebben roze tot paarse bloemen.

Kenmerken en voorkomen

Hondsdraf is een meerjarige plant. Het hele jaar zijn dan ook de groene blaadjes te zien. De bloemen ontplooien zich van maart tot september, maar ook wel in de winter als het niet te koud is. Ze staan in de oksels van de bladeren en richten zich naar de zon. De donkergroene bladeren zijn rond en gekarteld. Ze hebben een redelijk lange steel. Aan de onderkant springen de nerven duidelijk uit. Deze kruipende plant kan grote matten vormen over kale bodem en puin, maar kruipt ook omhoog langs muren en bomen. Het groeit vrijwel overal maar heeft een voorkeur voor een voedselrijke en stikstofrijke bodem in tuinen, onder struiken maar ook in weilanden. De ondergrond mag matig vochtig zijn. Alleen op te zoute en te waterrijke plaatsen kan hondsdraf geen stand houden. Je zou hondsdraf kunnen verwarren met paarse dovenetel; een plant die op dezelfde standplaatsen voorkomt en ook paarse bloemetjes heeft. Het blad echter glanst niet.

Gebruikstoepassingen

Met de fijne kruidensmaak kan hondsdraf aan soepen een aromatische geur meegeven, evenals aan salades van wilde groenten. Het combineert goed met peulvruchten. Broodbeleg is te maken met kwark waardoor hondsdraf, peterselie, kervel en melde is geroerd. De bloemen vormen een leuke decoratie op brood en desserts. Het looizuur is een goed middel tegen darmaandoeningen als diarree en in geval van longaandoeningen. Het helpt ook tegen zwellingen van de huid en wonden. Fijngewreven blad is een middel om de pijn van blaren ontstaan door brandnetels te verlichten. Kiespijn kan bestreden worden door op het blad te kauwen.

Leuke weetjes

In oudere boeken zijn een aantal andere namen te vinden: kruipende en kleine hondsdraf of in volksgebruik: kruip-door-de-tuin. Hondsdraf heeft twee soorten bloemen: grote die tweeslachtig zijn en duidelijk kleinere die alleen vrouwelijk zijn. Dit verschijnsel heet gyndioicie, wat tweeslachtig betekent. Dat helpt de plant om kruisbestuiving te bevorderen.

Gebruik

Het jonge blad geeft pit aan salades en soepen. Kan als smaakmaker gebruikt worden in groentegerechten en een beetje op brood doet het goed. Gebruik met mate, want het overheerst snel. Lekker in kruidenboter. Bloemen zijn vooral decoratief.

Blad, bloemen en jonge scheuten:

Verzamelen: april-juni