Japanse Duizendknoop

Afbeelding Jon Mensink

Botanische informatie

De plant behoort tot de familie van de duizendknoop (polygonaceae). Tot deze familie behoren ook oa perzikkruid, boekweit, adderwortel, waterpeper,rabarber, en alle zuringsoorten(veld-, schapen-, ridder-, etc)

Beschrijving

De Japanse duizendknoop is een diepwortelende vaste plant met lange, holle stengels van 0,5 tot 3m lang met zijtakken en bladeren van 5

Deze foto laat goed de groeikracht zien

tot 12 cm groot. In de winter sterft de plant bovengronds af. In maart en april schieten de, enigszins rood met groene, scheuten snel de grond uit. De stengel is opgebouwd uit holle delen waartussen zich de knoop bevindt, waaraan zich een zijtak en een blad bevinden. De plant bloeit in augustus en september met pluimen van crème-witte bloemen.

Invasieve exoot

De Japanse duizendknoop is een invasieve exoot die van oorsprong uit Japan komt en hier als tuinplant terecht is gekomen. De Leidse verzamelaar Philipp Franz von Siebold heeft deze plant meegenomen naar Nederland. De Japanse duizendknoop heeft een enorme groeikracht en groeit met gemak door straten en funderingen heen. Veel gemeentes zijn daarom de strijd met deze plant aangegaan, maar deze behoort tot de top 100 van meest invasieve exoten ter wereld. Het enige wat helpt is de plant uitputten. Wat dat betreft kunnen wij als wildplukkers daar goed mee helpen door de jonge scheuten steeds te plukken en te eten.

Bestrijding

Vele methoden zijn uitgeprobeerd om deze exoot te bestrijden.

Sommige gemeenten hebben varkens ingezet: de Bonte Bentheimer. Deze dieren eten alleen van de duizendknoop als er geen andere lekkere hapjes voorhanden zijn zoals eikels.

De Japanse bladvlo, zelf een exoot, zuigt vocht uit de bladeren. Het is nog de vraag hoe succesvol zo'n beestje zal zijn om de grote staken aan te vallen. Overleven ze hier de winter wel? Doen ze zich niet te goed aan landbouwgewassen?

Een andere manier is om de bodem te verhitten of kokend water over de wortels uit te gieten. Of afdekken met plastic folie zodat de wortels afgesloten worden van licht en water. Dat moet wel jaren volgehouden worden.

Hoe dan ook:

Gooi materiaal van de Japanse duizendknoop nooit in de groenbak, altijd bij het restafval.

Bruikbaarheid

De Japanse duizendknoop is in het voorjaar eetbaar. De jonge scheuten kunnen geoogst worden zolang de stengel knakt als je deze breekt. De stengel is dan nog niet verhard en zowel zoet als hartig goed te verwerken. Je kan de Japanse duizendknoop net zo gebruiken als rabarber. De smaak komt enigszins overeen, al vind ik de duizendknoop zelf iets zachter van smaak en structuur. Van de scheuten kan je goed jam, compote of siroop maken en verwerken in taarten. Ook hartig is de duizendknoop prima te gebruiken. Door de scheuten even in bouillon te koken wordt dit een prima bijgerecht. De wat dikkere scheuten kunnen zowel zoet als hartig worden gevuld.

Recepten

Foto De Natuurkok - Danielle Berghmans

Duizendknoop cannelloni (recept van Meret Bissegger)

Vaak worden de jonge stengels van de Japanse duizendknoop als rabarber klaargemaakt. Dit is eens een ander recept (van Meret Bissenger) met de dikkere stengels.

Ingrediënten

• 6 dikke Duizendknoop stengels
• 1-2 el zonnebloemolie
• 100 gr zachte kaas (bijvoorbeeld Ricotta)
• 40 gr kleingehakte walnoten
• 1 el kleingesneden kraailook
• zout
• peper
• nootmuskaat

Bereiding Gebruik het onderste deel van de stengels, die zijn het makkelijkste te vullen. Schil de stengel. Snij de stengel aan beide kanten van de knoop door. Deze kun je samen met het dunnere deel verwerken tot compote. Bestrijk de stengels met de olie. Verwarm de oven voor op 190 graden. Maak een mengsel van de rest van de ingrediënten en vul die in een spuitzak. Vul de stengels, leg ze in een ovenschaal en bak ze 10-15 min in de voorverwarmde oven. Natuurlijk kun je met de inhoud eindeloos variëren: met vis of juist zoet. Genoeg mogelijkheden om zelf lekker te experimenteren.

Japanse Duizendknoop frambozen crumble

• ruime bos jonge Japanse duizendknoop scheuten
• zelfgeplukte of diepvriesframbozen
• 2 zakjes vanillesuiker
• 1 eetl suiker

In bloei

Voor de crumble:

• 200 gr suiker
• 200 gr bloem
• 200 gr ijskoude boter
• snufje zout

Was de duizendknoop en haal alle blaadjes en topjes eraf. In stukjes snijden en mengen met 2 zakjes vanillesuiker en de frambozen. Doe het geheel in een beboterde ovenschaal en strooi er nog wat suiker over. Meng de ingrediënten voor de crumble en knijp de boter in de droge ingrediënten tot je losse korrels deeg krijgt. Die strooi je over de duizendknoop met de frambozen. Bak 35 minuten op 200 graden in de oven. Lekker met vanillevla.