Krentenboompje: verschil tussen versies
(qZRzpLGTuTrJVO) |
k (Latijnse soortnaam hoort te beginnen met kleine letter) |
||
| (5 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:Krentenboompje krenten.jpg|thumb|400px]]Het krentenboompje (''Amelanchier lamarckii'') is een inheemse struik die heerlijke bessen (krenten) draagt. | |||
==Kenmerken== | |||
Het krentenboompje is een struik die meestal tussen de 3 en 5 meter groot is, maar kan tot 12 meter hoog kan worden. | |||
De bladeren zijn 3-7 cm lang, die bij het uitlopen bruinachtig rood en van onderen dan nog behaard zijn. In de herfst kleuren de struiken schitterend in rode en gele herfstkleuren. De knoppen zijn groenbruin, spits en verspringend en lijken enigszins op die van een beuk. De twijg is bruingrijs, ruw en kronkelend. De struik bloeit van april tot mei met witte bloemtrossen. De kroonblaadjes zijn 1-2 cm lang en relatief smal (lijnlancetvormig).<ref>http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=flora_nl&id=1063&menuentry=soorten</ref> | |||
De krenten zijn 5 tot 15mm groot en hebben een kroontje op het uiteinde. Als ze rijp zijn (eind juni tot begin juli), zijn ze dieppaars, tegen het zwarte aan. De krenten hebben hoekige pitjes, die in vier tot tien compartimenten zijn ingedeeld. De smaak van de krenten is zoet en vol, en de pitjes geven ze een heerlijk amandelaroma. | |||
In veel bronnen wordt er nog onderscheid gemaakt tussen het drents-, amerikaans of europees krentenboompje, maar botanisch is dat inmiddels achterhaald. De verschillende kenmerken blijken voornamelijk fenotypisch te zijn, en Heukels' Flora van Nederland onderscheidt nog enkel het amerikaanse krentenboompje.<ref>http://nl.wikipedia.org/wiki/Amerikaans_krentenboompje</ref> | |||
==Voorkomen== | |||
Het krentenboompje groeit bij voorkeur op vochtige kalkrijke grond, maar komt in heel Nederland vrij algemeen voor in plantsoenen en ander gemeentegroen. In het wild komt hij vrij veel voor in Overijssel<ref>http://waarneming.nl/soort/maps/6410?from=1980-06-15&to=2011-06-15&grid=1000&prov=0&only_valid=0</ref>, ondanks dat hij vroeger vooral in Drenthe voorkwam ( waar tevens het drents krentenboompje zijn naam aan heeft te danken (botanisch is dat overigens niet houdbaar gebleken). | |||
In Amerika werd hij vroeger ook wel ‘pigeon berry’ genoemd<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Amelanchier_alnifolia</ref>, omdat vogels de struiken vaak al volledig leeggeroofd hebben voordat de krenten mooi rijp zijn. Op lawaaiige plekken (langs het spoor of in een druk park) zijn er vaak nog wel vogelvrije struiken te vinden. | |||
<br/>{{wildplukwijzer|een krentenboompje|krentenboom}} | |||
==Gebruik== | |||
===Krenten=== | |||
De krenten kun je overal in gebruiken, zowel vers als verwerkt in gebak of jam (door hun uitgesproken smaak ook als toevoeging) zijn ze heerlijk. | |||
'''Verzamelen: juni-juli''' | |||
===Blad & schors=== | |||
Van het blad en schors kun je thee trekken. | |||
'''Verzamelen: juli-oktober''' | |||
==Recepten== | |||
===Jam=== | |||
Van krenten kun je heerlijke jam maken, maar de pitjes kunnen daarbij hinderlijk zijn. Tegelijkertijd geven juist de pitten de jam zijn interessante amandelsmaak; zoals veel leden van de rozenfamilie bevatten de pitten blauwzuur, dat bij verhitten overgaat in benzaldehyde dat voor de amandelsmaak zorgt. Voor die smaak kun je op een paar manieren te werk gaan: | |||
# de jam een kwartiertje rustig laten pruttelen, en dan desgewenst door de roerzeef de pitten eruit draaien. | |||
# direct door de roerzeef, de pitten een tijdje opkoken, en het kooknat weer bij het vruchtvlees doen. | |||
# direct door de roerzeef, de pitten vermalen, en weer bij het vruchtvlees doen. | |||
Krentenjam gaat, zoals frambozenjam, erop vooruit als je er een beetje aalbessen bij doet. | |||
==Referenties== | |||
<references /> | |||
[[Categorie:Juni]] | |||
[[Categorie:Juli]] | |||
[[Categorie:Augustus]] | |||
[[Categorie:September]] | |||
[[Categorie:Oktober]] | |||
Huidige versie van 4 mei 2013 om 18:54
Het krentenboompje (Amelanchier lamarckii) is een inheemse struik die heerlijke bessen (krenten) draagt.
Kenmerken
Het krentenboompje is een struik die meestal tussen de 3 en 5 meter groot is, maar kan tot 12 meter hoog kan worden. De bladeren zijn 3-7 cm lang, die bij het uitlopen bruinachtig rood en van onderen dan nog behaard zijn. In de herfst kleuren de struiken schitterend in rode en gele herfstkleuren. De knoppen zijn groenbruin, spits en verspringend en lijken enigszins op die van een beuk. De twijg is bruingrijs, ruw en kronkelend. De struik bloeit van april tot mei met witte bloemtrossen. De kroonblaadjes zijn 1-2 cm lang en relatief smal (lijnlancetvormig).[1]
De krenten zijn 5 tot 15mm groot en hebben een kroontje op het uiteinde. Als ze rijp zijn (eind juni tot begin juli), zijn ze dieppaars, tegen het zwarte aan. De krenten hebben hoekige pitjes, die in vier tot tien compartimenten zijn ingedeeld. De smaak van de krenten is zoet en vol, en de pitjes geven ze een heerlijk amandelaroma.
In veel bronnen wordt er nog onderscheid gemaakt tussen het drents-, amerikaans of europees krentenboompje, maar botanisch is dat inmiddels achterhaald. De verschillende kenmerken blijken voornamelijk fenotypisch te zijn, en Heukels' Flora van Nederland onderscheidt nog enkel het amerikaanse krentenboompje.[2]
Voorkomen
Het krentenboompje groeit bij voorkeur op vochtige kalkrijke grond, maar komt in heel Nederland vrij algemeen voor in plantsoenen en ander gemeentegroen. In het wild komt hij vrij veel voor in Overijssel[3], ondanks dat hij vroeger vooral in Drenthe voorkwam ( waar tevens het drents krentenboompje zijn naam aan heeft te danken (botanisch is dat overigens niet houdbaar gebleken). In Amerika werd hij vroeger ook wel ‘pigeon berry’ genoemd[4], omdat vogels de struiken vaak al volledig leeggeroofd hebben voordat de krenten mooi rijp zijn. Op lawaaiige plekken (langs het spoor of in een druk park) zijn er vaak nog wel vogelvrije struiken te vinden.
| Zoek of meld een krentenboompje bij jou in de buurt op wildplukwijzer.nl! |
Gebruik
Krenten
De krenten kun je overal in gebruiken, zowel vers als verwerkt in gebak of jam (door hun uitgesproken smaak ook als toevoeging) zijn ze heerlijk.
Verzamelen: juni-juli
Blad & schors
Van het blad en schors kun je thee trekken.
Verzamelen: juli-oktober
Recepten
Jam
Van krenten kun je heerlijke jam maken, maar de pitjes kunnen daarbij hinderlijk zijn. Tegelijkertijd geven juist de pitten de jam zijn interessante amandelsmaak; zoals veel leden van de rozenfamilie bevatten de pitten blauwzuur, dat bij verhitten overgaat in benzaldehyde dat voor de amandelsmaak zorgt. Voor die smaak kun je op een paar manieren te werk gaan:
- de jam een kwartiertje rustig laten pruttelen, en dan desgewenst door de roerzeef de pitten eruit draaien.
- direct door de roerzeef, de pitten een tijdje opkoken, en het kooknat weer bij het vruchtvlees doen.
- direct door de roerzeef, de pitten vermalen, en weer bij het vruchtvlees doen.
Krentenjam gaat, zoals frambozenjam, erop vooruit als je er een beetje aalbessen bij doet.