Duizendblad

Bloemscherm in het wild

Duizendblad in bakje

Scherm met bloemknopjes

Gewoon duizendblad (Achillea millefolium) is een overblijvende of vaste plant. De plant wordt 30 cm tot 1 m hoog. De stengels en bladeren zijn behaard. De bladeren zijn vederachtig, diep ingesneden en donker grijsgroen, waardoor het lijkt of het uit zeer veel kleine blaadjes bestaat. 

De plant bloeit van juni tot september met kleine vaalwitte (soms roze) bloemen in enigszins platte trossen.

Duizendblad is een zeer algemeen voorkomende plant op allerlei grondsoorten. De plant is in het wild te vinden langs paden en wegen en op weilanden. De plant kan goed tegen droogte. De plant vormt ondergronds wortelstokken voor de verspreiding.

Toepassingen

De jonge bladeren worden als spinazie klaargemaakt of in soep meegekookt. Ook kunnen ze aan een salade worden toegevoegd. De bladeren zijn zoet met een iets bittere smaak. De stengeltop, voor de bloei, kan ook in soepen mee trekken. De bloem gebruiken als smaakmaker. Jonge bloemknopjes hebben een pittige smaak.

Geneeskrachtige toepassingen

Van de bloemen en de bladeren kan een thee worden gezet en helpt bij spijsverteringsproblemen, het heeft een stimulerende werking op de maag bij gebrek aan eetlust en slechte vertering. Duizendblad bevordert de transpiratie. De olie uit de plant heeft een desinfecterende en ontstekingswerende werking. Duizendblad stelpt uitwendige en inwendige bloeding in de darmen, nieren, neus, longen en baarmoeder. De bladeren kunnen, nadat er op is gekauwd, op een wond worden gelegd. Ook kan een gekookt extract van de plant worden gebruikt om wonden te verzorgen. Het verse sap van de plant kan in een kompres worden aangebracht op zweren en steenpuisten.

Een thee, eventueel met een gelijke hoeveelheid vlierbloesem en munt, is goed tegen griep en andere koortsen. Daarbij moet de thee goed heet en in ruime hoeveelheden worden gedronken. Een theemengsel van duizendblad, kamille en pepermunt helpt bij problemen met het maagkanaal en gal.

Duizendbladthee: 50 gram verse bloeiende toppen en jong blad op 1 liter kokend water

Bij acute verwonding: maal een handje verse schone bladeren fijn en bind deze onder een gaasje op de verse wond, verschoon meerdere malen per dag. Ook kan het sap van de plant rechtstreeks op de wond gedruppeld worden, zorg er in dit geval zeker voor dat de plant goed gewassen is.

Bij wondverzorging: 60-75 gr bloeiende toppen en jong blad per liter kokend water, 20 minuten laten trekken, zeven en laten afkoelen.

Let op! Bij veelvuldig gebruik kan duizendblad bij sommige mensen allergische huiduitslag veroorzaken. Deze plant lijkt op een schermbloemige, maar de bloemetjes staan toch ieder apart. Uit deze familie van schermbloemigen zijn er planten die op duizendblad lijken, maar zeer giftig zijn. Wees er zeker van dat het duizendblad betreft.

Niet teveel van eten.

Leuke weetjes

Duizendblad in de winter. Foto Wies Teepe

Duizendblad heeft een goed ontwikkeld wortelstelsel. In zeer droge zomers blijft het alsmaar doorbloeien, veel langer dan het omringend gras dat dan allang geel en totaal verdord is.

Boeren hingen vroeger duizendblad in hun stallen om het vee te beschermen tegen ziekten en blikseminslag.

Een nauw familielid is Wilde Bertram (Achillea ptarmica). De bloemen zijn wat groter en staan niet met veel in een soort scherm bij elkaar. Deze soort heeft geen samengesteld blad.

Recept

Wildevoorjaarsgroentensoep

Ingrediënten:

Basilicum en marjolein uit de kruidentuin, verder jonge brandneteltoppen, brave hendrik, duizendblad, hopscheuten, citoenmelisse, smalle weegbree en hondsdraf.

De hop, netel en de brave hendrik hakte ik in grote stukken en de rest heel fijn. Hop, netel en hendrik met knoflook en ui kort smoren in een soeppan, anderhalve liter bouillon toevoegen (of water en kruidenbouillonblokjes), het geheel aan de kook brengen en de rest van de kruiden toevoegen. Eventjes zachtjes laten koken en afmaken met peper en evt zout. Ik heb er nog een paar geklutste eieren doorheen geroerd wat het geheel niet al te smakelijk om te zien maakte maar het was wel erg lekker!

Recept Sonia Battjes.

• Blad en stengeltop

Verzamelen: april-juni

• Bloem

Verzamelen: mei-september