Raket

foto Frank Radder

Raket

Vanuit culinair standpunt worden met raket verschillende planten aangeduid, vanuit de botanische systematiek hebben veel planten raket in hun naam. Best wel verwarrend.

Raketsla, raketkruid, in het Engels rocket en in het Frans roquette zijn benamingen voor de rauwkostgroente rucola, waarvan de wetenschappelijke naam Eruca sativa of Eruca vesicaria is. Bij ons bekend als zwaardherik. Raket wordt ook als synoniem voor rucola gebruikt. De wilde rucola is de Diplotaxis tenuifolia of wel de grote zandkool (en de kleine zandkool D.muralis, ook bekend onder de naam muurzandkool). Voor meer informatie over het onderscheid tussen die laatste twee soorten ga naar: Zandkool

Geslachten met raket in de naam

Botanisch gezien zijn er verschillende plantengeslachten die met raket aangeduid worden.

Sisymbrium:

• De meest algemeen voorkomende is de gewone raket (Sisymbrium officinale) die overal op straat en in omgewerkte grond tevoorschijn komt. De kleine lichtgele bloemen groeien uit tot smalle hauwen die langs de stengel omhoog staan. Het blad is spiesvormig. Het zaad kan gebruikt worden als slijmoplosser en tegen hoest door het met honing te mengen of een aftreksel te maken in heet water. Het heeft een pittige smaak.
• De Hongaarse raket (Sisymbrium altissimum) kan, zoals de naam al aangeeft, tamelijk hoog worden. Komt in een groot deel van het land algemeen voor.
• De Oosterse raket (Sisymbrium oriëntale) is in de 19e eeuw ingeburgerd en veel minder algemeen.
• De Maasraket (Sisymbrium austriacum) is met de wolindustrie vanuit België meegereisd en voornamelijk langs de Maas te vinden.

foto Aad Kop Zandraket

• De spiesraket (Sisymbrium loeselii) komt sporadisch verspreid in Nederland voor.

Arabidopsis:

• Oorspronkelijk inheems en algemeen is de zandraket, Arabidopsis thaliana, die witte bloemen heeft. Het is een kleinblijvende voorjaarsbloeier.

Erucastrum:

• De schijnraket (Erucastrum gallicum) komt in het midden van het land voor.

Erysimum virgatum:

• Er zijn twee soorten steenraket: de stijve steenraket (Erysimum virgatum) die slechts hier en daar voorkomt en de gewone steenraket (Erysimum cheiranthoides) die in grote delen van Nederland algemeen is. De laatste is sinds oudsher een tegengif tegen bijensteken en beten van andere giftige dieren.

Rapistrum:

• Vooral in stedelijke gebieden staat de bolletjesraket (Rapistrum rugosum). De bovenste deel van de hauwtjes zijn bolvormig.

Kruisbloemenfamilie

Al deze geslachten behoren tot de kruisbloemenfamilie of Brassicaceae. Een familie waarvan alle soorten (of bijna alle) eetbaar zijn. De één wat lekkerder dan de ander, natuurlijk afhankelijk van je persoonlijke smaak. In de familie zitten veel wintergroenten zoals bloemkool, boerenkool, koolrabi, spruitjes en wittekool. Maar ook broccoli, chinese kool, paksoi, radijs, waterkers en mosterdkruid om er slechts een aantal te noemen. Gemeenschappelijk kenmerk: de vruchten hebben de vorm van een hauw of een hauwtje.

Leuk weetje

Hoewel de 'raket'-planten meestal slank en hoog zijn, is hun naam niet afgeleid van wat wij voor ons zien als we aan een raket denken: een smal en lang ding. Raket is een verbastering van het Franse roquette, dat weer uit het Latijn komt en koolplant betekent.

Receptidee

Maak eens een Hollandse pesto van raket met zonnebloemolie, knoflook, hollandse belegen boerenkaas, walnoten, citroensap en rasp, een beetje peterselie, eventueel wat zout en peper.

Zoek of meld wilde rucola bij jou in de buurt op wildplukwijzer.nl!