Zwerminktzwam: verschil tussen versies

Huidige versie van 15 nov 2018 om 13:47

Zwerminktzwam

De zwerminktzwam (Coprinellus disseminatus) is een van de ruim 100 soorten inktzwammen die in ons land voorkomen. Ze vallen onder de familie van de Psathyralleceae. Over het algemeen leven deze paddenstoelen kort, soms slechts minder dan een dag. Eenmaal boven de grond vervloeien bij de meeste soorten de lamellen onder de hoed waarbij deze naar binnen toe oplost en de sporen vrijlaat. Inktzwammen kunnen groot worden zoals de spechtinktzwam (niet eetbaar) die wel 20 cm hoog kan worden, de meeste zijn heel klein en teer. De brandplekinktzwam is hiervan een voorbeeld en ook het plooirokje (Coprinus plicatilis). Beiden niet eetbaar).

Inktzwammen groeien doorgaans op houtsnippers, soms op mest of een ander substraat. Als ze in het gras staan dan zit daar altijd een vermolmde boomstam onder verstopt.

Kenmerken en voorkomen

De zwerminktzwam is een kleine soort met een hoeddiameter van 12 mm. De hoed is gestreept en geplooid, aanvankelijk grijs-geel/wit dat later bruin wordt. De steel is heel dun en wordt 3 tot 5 cm lang. Ze staan vanaf het voorjaar in grote groepen bij elkaar, veelal op rottend hout. Ze zijn op veel plaatsen algemeen voorkomend. Het is een van de weinige inktzwammen waarvan de hoed niet vervloeit. Hun levensduur is heel kort soms niet langer dan 24 uur. De smaak is mild en ze hebben nagenoeg geen geur.

Gebruik

Vanwege hun korte levensduur zijn inktzwammen alleen te gebruiken als ze nog heel jong zijn. Bovendien kunnen ze tijdens het vervoer al beginnen te vervloeien en dan zijn ze niet meer eetbaar.

Leuke weetjes

In oude boeken komt de naam zwerminktzwam niet voor, destijds werd hij grijs streepklokje genoemd met ook een andere wetenschappelijke naam: Psathyrella disseminatus. Er worden antitumor-eigenschappen aan toegeschreven.

Bij de meeste inktzwammen staan de lamellen zo kort op elkaar dat de sporen niet door de wind meegenomen kunnen worden. Daarom hebben deze paddenstoelen een andere strategie voor het verbreiden van de sporen: vervloeien. De ‘inkt’ die hierbij in druppels ontstaat, heeft de zwarte kleur van de sporen, vandaar de naam inktzwam.

De geschubde inktzwam (Coprinus comatus) is een algemene en eetbare soort. De kale inktzwam is ook eetbaar mits niet genuttigd in combinatie met alcohol. Zie de pagina van de geschubde inktzwam op deze website voor recepten. Ook algemeen zijn de gewone glimmerinktzwam (eetbaar mits niet genuttigd in combinatie met alcohol) en het hazenpootje (niet eetbaar).

Eetbaarheid

Inktzwammen als de zwerminktzwam, de glimmerinktzwam en de kale inktzwam zijn, in combinatie met alcohol, giftig.

Recept

Nederrijnse paddenstoelensoep

verschillende soorten paddenstoelen als reuzenbovist, inktzwammen en parasolzwammen
boter
bouillon
eigeel, room, zout, peper
dragon

Bereidingswijze: hak een deel van de paddenstoelen fijn en bak ze in de boter. Daarna pureren en toevoegen aan de bouillon, iets meer bouillon dan puree. De overige paddenstoelen in grove stukken in boter bakken en op smaak brengen met peper en zout. Breng de soep aan de kook en breng op smaak en voeg de gebraden paddenstoelen toe. Klop de eidooiers door de room met een kleine beetje peper en zout. Van het vuur af toevoegen onder voortdurend roeren en bestrooien met dragon.

Bron: Martin Knoop: Modern handboek paddenstoelen

Verzamelen: mei-oktober

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
+[[Bestand:Zwerminktzwam.jpg|thumb|300px|right]]
 ==Zwerminktzwam==
-De zwerminktzwam (Coprinellus disseminatus) is een van de ruim 100 soorten inktzwammen die in ons land voorkomen. Ze vallen onder de familie van de Psathyralleceae. Over het algemeen leven deze paddenstoelen kort, soms slechts minder dan een dag. Eenmaal boven de grond vervloeien bij de meeste soorten de lamellen onder de hoed waarbij deze naar binnen toe oplost en de sporen vrijlaat. Inktzwammen kunnen groot worden als de spechtinktzwam die minstens 20 cm is, de meeste zijn heel klein en teer. De brandplekinktzwam is hiervan een voorbeeld. Inktzwammen groeien doorgaans op houtsnippers, soms op mest of een ander substraat. Als ze in het gras staan dan zit daar altijd een vermolmde boomstam onder verstopt.
+De zwerminktzwam (Coprinellus disseminatus) is een van de ruim 100 soorten inktzwammen die in ons land voorkomen. Ze vallen onder de familie van de Psathyralleceae. Over het algemeen leven deze paddenstoelen kort, soms slechts minder dan een dag. Eenmaal boven de grond vervloeien bij de meeste soorten de lamellen onder de hoed waarbij deze naar binnen toe oplost en de sporen vrijlaat. Inktzwammen kunnen groot worden zoals de spechtinktzwam (niet eetbaar) die wel 20 cm hoog kan worden, de meeste zijn heel klein en teer. De brandplekinktzwam is hiervan een voorbeeld en ook het plooirokje (Coprinus plicatilis). Beiden niet eetbaar).
-Het gewoon plooirokje (Coprinus plicatilis) is ook een van de soorten.
+Inktzwammen groeien doorgaans op houtsnippers, soms op mest of een ander substraat. Als ze in het gras staan dan zit daar altijd een vermolmde boomstam onder verstopt.
 ==Kenmerken en voorkomen==
-De zwerminktzwam is een kleine soort met een hoeddiameter van 12 mm. De hoed is gestreept en geplooid, aanvankelijk grijs-geel/wit dat later bruin wordt. De steel is heel dun en wordt 3 tot 5 cm lang. Ze staan vanaf het vroege voorjaar in grote groepen bij elkaar veelal op rottend hout. Ze zijn op veel plaatsen algemeen voorkomend. Het is een van de weinige inktzwammen die niet vervloeit. Hun levensduur is niet langer dan 24 uur.
+De zwerminktzwam is een kleine soort met een hoeddiameter van 12 mm. De hoed is gestreept en geplooid, aanvankelijk grijs-geel/wit dat later bruin wordt. De steel is heel dun en wordt 3 tot 5 cm lang. Ze staan vanaf het voorjaar in grote groepen bij elkaar, veelal op rottend hout. Ze zijn op veel plaatsen algemeen voorkomend. Het is een van de weinige inktzwammen waarvan de hoed niet vervloeit. Hun levensduur is heel kort soms niet langer dan 24 uur.
-De smaak is mild en heeft geen geur.
+De smaak is mild en ze hebben nagenoeg geen geur.
 ==Gebruik==
-Vanwege hun korte levensduur zijn inktzwammen alleen te gebruiken als ze net uit de grond komen. Bovendien beginnen  ze tijdens het vervoer al te vervloeien.
+Vanwege hun korte levensduur zijn inktzwammen alleen te gebruiken als ze nog heel jong zijn. Bovendien kunnen ze tijdens het vervoer al beginnen te vervloeien en dan zijn ze niet meer eetbaar.
 ==Leuke weetjes==
-In oude boeken komt de naam zwerminktzwam niet voor, destijds werd hij grijs streepklokje genoemd met ook een andere wetenschappelijke naam: Psathyrella disseminatus.
+In oude boeken komt de naam zwerminktzwam niet voor, destijds werd hij grijs streepklokje genoemd met ook een andere wetenschappelijke naam: Psathyrella disseminatus. Er worden antitumor-eigenschappen aan toegeschreven.
-De lamellen staan zo kort op elkaar dat de sporen niet door de wind meegenomen kunnen worden. Daarom hebben deze paddenstoelen een andere strategie voor het verbreiden van de sporen: vervloeien. De ‘inkt’ die hierbij in druppels ontstaat, heeft de zwarte kleur van de sporen, vandaar de naam inktzwam.
-De geschubde inktzwam (Coprinus comatus) is een algemene en eetbare soort. Zie de desbetreffende pagina op deze website voor recepten.
+Bij de meeste inktzwammen staan de lamellen zo kort op elkaar dat de sporen niet door de wind meegenomen kunnen worden. Daarom hebben deze paddenstoelen een andere strategie voor het verbreiden van de sporen: vervloeien. De ‘inkt’ die hierbij in druppels ontstaat, heeft de zwarte kleur van de sporen, vandaar de naam inktzwam.
-Ook algemeen zijn de glimmerinktzwam en het hazenpootje
+De geschubde inktzwam (Coprinus comatus) is een algemene en eetbare soort. De kale inktzwam is ook eetbaar mits niet genuttigd in combinatie met alcohol. Zie de pagina van de geschubde inktzwam op deze website voor recepten.
+Ook algemeen zijn de gewone glimmerinktzwam (eetbaar mits niet genuttigd in combinatie met alcohol) en het hazenpootje (niet eetbaar).
 ==Eetbaarheid==
-Inktzwammen als de zwerminktzwam zijn in combinatie met alcohol giftig.
+Inktzwammen als de zwerminktzwam, de glimmerinktzwam en de kale inktzwam zijn, in combinatie met alcohol, giftig.
-Er worden antitumor-eigenschappen aan toegeschreven.
+==Recept==
+''Nederrijnse paddenstoelensoep''
-==Recepten==
-“Nederrijnse paddenstoelensoep”
 *verschillende soorten paddenstoelen als reuzenbovist, inktzwammen en parasolzwammen
 *boter
@@ Regel 27: / Regel 33: @@
 *eigeel, room, zout, peper
 *dragon
-Bereidingswijze: hak een deel van de paddenstoelen fijn en bak ze in de boter. Daarna pureren en toevoegen aan de bouillon, iets meer bouillon dan puree. Dit mengsel een beetje laten indikken.
+Bereidingswijze: hak een deel van de paddenstoelen fijn en bak ze in de boter. Daarna pureren en toevoegen aan de bouillon, iets meer bouillon dan puree. De overige paddenstoelen in grove stukken in boter bakken en op smaak brengen met peper en zout. Breng de soep aan de kook en breng op smaak en voeg de gebraden paddenstoelen toe. Klop de eidooiers door de room met een kleine beetje peper en zout. Van het vuur af toevoegen onder voortdurend roeren en bestrooien met dragon.
-De overige paddenstoelen in grove stukken in boter bakken en aan de puree toevoegen.
-De soep op smaak brengen en de gebraden paddenstoelen toevoegen. Van het vuur af eigeel en room toevoegen en bestrooien met dragon.
 Bron: Martin Knoop: Modern handboek paddenstoelen
-Giftig in combinatie met alcohol!