Klaverzuring

Klaverzuring

Witte klaverzuring

Klaverzuring (Oxalis) is zowel de naam van een plantengeslacht als van de familie (Oxalidaceae) waartoe die behoort. In Nederland zijn drie soorten klaverzuring min of meer in het wild te vinden. Wereldwijd is de lijst van verschillende soorten veel langer.

De bloemen hebben vijf kroonbladen, 10 meeldraden en een stamper met 5 stijlen. Het rijpe zaad wordt uit de zaaddozen weggeschoten.

Kenmerken en voorkomen

Witte klaverzuring (Oxalis acetosella) bloeit in april en mei met witte bloemen die roze geaderd zijn. Ieder van de drie blaadjes is hartvormig. ’s Nachts en bij teveel zonlicht gaan de bladeren als het ware slapen en sluiten ze zich. Ze zijn van boven heldergroen. De onderkant heeft een paarse tint. Deze soort houdt vooral van beschaduwde plaatsen in loofbossen op vochtige leemhoudende grond. Ze komen als grote tapijten voor, vooral omdat de verspreiding via de wortelknolletjes plaatsvindt. De stijve klaverzuring (Oxalis stricta of O.fontana) is een tuinonkruid met gele bloemen. In de 18e eeuw is het uit Amerika meegekomen. Het is een stadsplant die op licht beschaduwde plekken zoals onder heggen te vinden is. De grond moet open, vochtig en voedselrijk zijn. Het houdt hardnekkig stand door de ondergrondse wortelknolletjes.

De derde soort die in Nederland te vinden is, is de gehoornde klaverzuring (Oxalis corniculata). Deze is pas rond 1980 met potplanten uit Zuid-Europa meegekomen. Deze heeft geen wortelknolletjes en daarom meestal eenjarig. Er bestaat ook een gekweekte vorm met bruinpaars blad.

Knolletjes van de Oxalis tuberosa

Standplaats: zonnig en voedselrijk en is dus te vinden aan tuinranden, stoepen en aan de voet van een zonnige muur. Het wegspringende zaad zorgt voor een voordurende verspreiding. Het wordt als een niet te bestrijden onkruid beschouwd. Je kunt het beter maar eten.

Heel sporadisch langs de rivieren is de knobbelklaverzuring (Oxalis dillenii) te zien. De gele bloemen zijn in de zomermaanden geopend.

Gebruikstoepassingen

Het woord oxalis betekent eigenlijk zuur-zout. De plant bevat oxaalzuur wat zuur smaakt. De mild zure blaadjes geven salades een frisse smaak. Ook de knolletjes zijn eetbaar. Van de blaadjes is soep te koken. In India wordt er thee van getrokken. De plant bevat veel vitamine C. Gebruik er echter niet teveel van vanwege het hoge gehalte aan zuur dat in hoge concentratie slecht is voor de botten. Oxalis tuberosa ook wel Oca du Pérou (afkomstig uit Peru) wordt vanwege zijn eetbare knolletjes geteeld. Het is een zeer vorstgevoelig gewas dat rode knolletjes maakt. Het is te verwerken in salades maar ook gefrituurd of gekookt te gebruiken. Vooral poffen in de oven met hele knoflookteentjes is lekker. Blad en jonge stengels zijn te mengen met salades of in stamppot.

Leuke weetjes

Een van de gekweekte soorten (Oxalis deppei) wordt ook wel geluksklavertje genoemd. Deze plant heeft vier blaadjes bij elkaar. Van oudsher wordt de naam klavertje vier gebruikt voor de toevallige vondst van een exemplaar witte klaver met vier blaadjes. Als je die vond dan was je gelukkig. Witte klaver en klaverzuring zijn geen familie van elkaar. Tegenwoordig wordt de oxalis in de tuincentra als zodanig aangeprezen. Van de uitheemse familieleden is alleen de carambola bekend, een vrucht met een stervormig uiterlijk.

Verzamelen: april-mei, oktober-november