Look-zonder-look

Look-zonder-look in bloei

Look-zonder-look (Alliaria petiolata) kan 20 tot 100 cm hoog worden. De plant is gemakkelijk te herkennen aan zijn geur. Het fijnwrijven van het blad geeft namelijk een knoflookachtige geur. Naast de bladeren geven ook de bloemen, zaden en wortels deze geur af. De bladeren aan de voet van de plant zijn lang gesteeld. De bovenste bladeren zijn hartvormig en onregelmatig getand. De bladeren groeien al vrij vroeg in het jaar, vaak zijn de planten al in de winter te ontdekken. De stelen zijn niet vertakt, en gaan meestal recht omhoog. Deze blijven doorgroeien als de zaaddozen aan het rijpen zijn. De bloemen hebben vier kroonbladeren. Bij look-zonder-look zijn de kroonbladeren tweemaal zo lang als de kelkbladeren. De bloeitijd is van april tot juni.

Look-zonder-look groeit met name in de schaduw en op voedselrijke, vochtige grond in loofbossen, langs bospaden en beken.

Toepassingen

Rozet van jong look-zonder-look bladeren. Foto Klaas Dijkstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Blad

De jonge bladeren voor de bloei kunnen worden gebruikt als kruid of smaakversterker bij gekookt eten, zoals omeletten en quiches. Ook kun je de bladeren fijngehakt door salades, pesto of kruidenboter doen. De bloemen en zaadknoppen kunnen ook rauw worden gegeten. De oudere (grote) bladeren zijn vaak iets bitterder van smaak. Let op: bij verhitting verdwijnt de knoflookachtige smaak en blijft alleen het bittere achter.

Verzamelen: april-juli

Zaad

Het (zwarte) zaad van look-zonder-look laat zich vanaf het eind van de zomer gemakkelijk oogsten, en kan gebruikt worden om een 'wilde mosterd' van te maken, of als smaakmaker door brood.

Verzamelen: augustus-november

Wortel

De jonge wortel smaakt naar rapen. In soep laten meetrekken voor zijn aroma of gekookt samen met peen en aardappelen en in een vegetarische ragout verwerken (Maurice Godefridi)

Verzamelen: April t/m December

Edwin: Je kunt hem de hele winter door vinden, vanaf de late lente tot de vroege zomer bloeit ie. Het jong blad kun je voor de bloei eten. En van de uitgebloeide planten kun je de zaadpeultjes en zaden eten. En tegelijk verschijnen alweer nieuwe planten.

Leuke weetjes

Look-zonder-look is een plant met een uien- of lookgeur, maar hij hoort niet bij de uienfamilie. Aan zijn geur heeft dit lid van de kruisbloemenfamilie zijn naam te danken.

De plant is voor de rupsen van de vlinder oranjetipje de waardplant. De rups snoept vooral van de zaaddozen.

Recepten:

Groene saus:

Maak een combinatie van groene wilde blaadjes van daslook, look zonder look, zevenblad, brandnetel, paardenbloemblad, Roomse kervel, en wat er verder nog voorhanden is. Meng de blaadjes door mayonaise of een mengsel van yoghurt of kwark met mayonaise. Voeg naar smaak citroensap, mosterd, peper en zout toe. De blaadjes vooraf fijn snijden of met een staafmixer fijn malen in de saus. Heerlijk bij gebakken vis en tempura van groenten. Maar ook als dipsaus bij falafel, chips, en rauwe groente snacks.

Wilde kruiden pesto:

Ingrediënten:

• 100 gr verhitte pijnboompitten of gepofte beukennootjes
• 100 gram Parmezaanse kaas
• 2.5 dl olijfolie
• 125 gram look zonder look blaadjes aangevuld met daslook, rucola en zevenblad.
• Citroensap en zeste van 1 citroen
• Peper en zout

Doe in een blender en maal tot de gewenste maling, proeven en gebruik als gewone pesto. Deze is wel iets pittiger.

Ravioli met look zonder look, spinazie, bloemkool

Ingrediënten van de vulling :

• 125 gram look zonder look blaadjes
• 1 kg wilde spinazie
• 400 gr ricotta
• 1 kleine bloemkool
• 200 gram Parmezaanse kaas, vers geraspt
• Peper en zout
• Iets chilipoeder of verse peper
• Nootmuskaat

Bloemkool, spinazie en snijbiet kort koken. Pers zoveel mogelijk vocht uit de groenten en pureer. Voeg de kaas toe en breng hoog op smaak. Af laten koelen en in een spuitzak doen om de vulling op de pastabladen te kunnen spuiten.

Ingrediënten voor de pasta:

• 500 gram pastabloem,
• zout
• olijfolie
• ca 5 eieren

Maak een deeg, laat minstens een half uur rusten. Dun uitrollen en snij in langwerpige banen. Spuit de vulling op de helft van de bladen en bevochtig met wat water om de vulling heen. Leg er een tweede blad op en druk om de vulling aan zodat de ravioli gevormd wordt. Overtollig deeg wegsnijden.

'Al dente' koken in ruim, gezouten water.

Serveren met de pesto of bruine boter met salie