Mahoniebes

Mahoniestruik

Mahonia aquifolia ofwel Berberis aquifolia is een struik uit de Berberis-familie die oorspronkelijk uit de sparrenbossen van Noord-Amerika komt. In Nederland is hij veel in tuinen en plantsoenen aangeplant. Verwilderde exemplaren zijn voornamelijk te vinden op zandgrond. Het liefst staat deze struik in de schaduw.

Kenmerken en voorkomen

Het blad is oneven geveerd en de blaadjes hebben puntige stekels aan de bladrand, reden waarom ook de naam hulstberberis bekend is. De blaadjes zijn leerachtig, blijven jaarrond aan de struik zitten en zijn van boven donkergroen en glanzend, in de winter verkleurend naar rood. De bloeiwijze bestaat uit hangende trossen die in het vroege voorjaar gaan bloeien. Soms zijn de opvallende trossen gele bloemen zelfs al in de winter te zien. De bloemen hebben een handig mechanisme voor het verspreiden van hun stuifmeel. Bij een lichte aanraking klappen de meeldraden naar binnen naar de rug van een hommel of bij zodat het stuifmeel hieraan blijft kleven. In de loop van de zomer ontwikkelen zich de bessen die eerst groen zijn en bij rijpheid verkleuren tot donkerblauw met een berijpte waas. Aan het einde van de zomer is het zover dat ze eetbaar zijn.

Gebruikstoepassingen

Van de struiken zijn alleen de rijpe bessen te gebruiken. Ze hebben rood vruchtvlees dat tamelijk zuur is. De pitten zijn giftig en moeten dus tijdens de bereidingswijze verwijderd worden. Met suiker maak je van de bessen gelei of compote. Er kan brandewijn van worden gestookt. Gedroogd kunnen ze aan een rozijnen-notenmengsel worden toegevoegd.

Leuke weetjes

De mahoniebes struik is niet de leverancier van mahoniehout. Dit rode hout komt van bomen uit de familie Meliaceae, die alleen in de tropen en subtropen voorkomen. Daarnaast hebben allerlei rode houtsoorten de naam Mahonie meegekregen.

De bloemen zijn een voedselbron voor insecten en de bessen voor vogels.