Kleine pimpernel
Kleine pimpernel
Pimpernel is een geslacht van de rozenfamilie, dat bestaat uit twee inheemse soorten nl de kleine en de grote pimpernel. De kleine (Sanguisorba minor subsp minor) is een ondersoort samen met de exoot moespimpernel (Sanguisorba minor subsp belearica) die na 1900 in ons land als keukenkruid is aangeplant en verwilderd. Kleine pimpernel wordt ook wel klein sorbenkruid genoemd.
Kenmerken en voorkomen
Het opvallendste aan pimpernel zijn de bolronde hoofdjes van bloemen die aan lange stengels staan. Bij de grote pimpernel zijn deze dieprood, de kleine pimpernel heeft meer groenachtige bloemen. In deze clusters zijn de onderste bloemen mannelijk. Zij hebben veel pluizige meeldraden bijeen met helmknoppen die verkleuren van geel naar bruin. De bloemen bovenin zijn vrouwelijk met ieder twee stijlen. Deze worden als een schotel omringd door een groenig vierbladig bloemdek. Hieruit ontstaat een schijnvrucht met telkens één zaad. De bloemen worden door de wind bestoven. Omdat ze geen nectar hebben, zijn ze niet aantrekkelijk voor insecten. Voor de rozenfamilie is dit ongebruikelijk. Bovendien zijn rode bloemen voor insecten niet opvallend, zij kunnen rood niet onderscheiden. De plant bloeit in mei en juni. Het blad is samengesteld in kleine deelblaadjes met een gekartelde rand. De kleine pimpernel komt in Nederland lang niet overal voor. Hij houdt van kalkrijke, niet bemeste bodems. Die komen redelijk weinig voor. Dus te vinden in Zuid-Limburg, langs de grote rivieren en in de duinen van Noord-Holland. Vooral hellingen zijn een favoriete standplaats. Er kan ook vermenging optreden met de moespimpernel. Deze beide ondersoorten bestrijken een groter deel van Nederland.
Gebruikstoepassingen
De blaadjes van de kleine pimpernel geuren bij kneuzing naar komkommer en worden dan ook salades gebruikt. Ook in soepen en stamppotten geeft zijn aparte smaak iets speciaals.
Leuke weetjes
Kleine pimpernel is een kruid dat al heel lang inheems is, maar toch niet algemeen te vinden is. Dat komt door zijn specifieke voorkeur voor standplaats. De naam Sanguisorba heeft met bloed te maken. De bloemen van deze soorten zijn bloedrood. Daarom dacht men dat de plant bloedstelpende eigenschappen had. De wetenschappelijk naam van een andere soort kan verwarring opleveren. Pimpinella saxifraga is niet de naam voor pimpernel maar heet in het Nederlands de kleine bevernel. Dat is een plant uit de schermbloemfamilie en ook eetbaar. De samengestelde bladeren van beide soorten lijken wel veel op elkaar.
Recepten
Zomerwijn en pimpernel Meng een fles niet te dure, droge witte wijn met 3 glazen niet te droge sherry. Voeg er naar smaak wat honing of suikerstroop bij. Vul een glazen kan met 8 stengels bladeren van kleine pimpernel, giet er de wijn en sherry bij. Laat alles in de koelkast minstens 2 uur trekken. Voeg er dan een handvol ijsklonten bij en schenk het op een zonnige dag bij de lunch of in de middag met wat lekker hapjes.
Romige pimpernel-mayonaise • 1 eigeel • 100 cc mooie olie • 2 eetlepels azijn of citroensap • Peper & zout • 2 eetlepels fijngehakte pimpernelblaadjes • Eventueel 3 eetlepels zure room Klop de citroen of azijn los met wat zout en peper. Klop er dan het eigeel door en klop het eigeel even door zodat het een soort crème wordt. Voeg nu druppel bij druppel de olie erbij, terwijl men blijft kloppen. Er vormt zich door het kloppen als alle olie opgenomen is ene vrij dikke mayonaise. Meng dan de fijngehakte pimpernel blaadjes erdoor en voor een extra romig effect en een zachtere smaak de lepels zure room. Laat de saus even koel doortrekken voordat men het bij bijvoorbeeld gerookte vis gebruikt. Maar ook bij rauwe groente ( bleekselderij, radijs, worteltjes), gekookte eieren, gekookte vis of vlees en in een salade smaakt deze mayonaise erg lekker.
Pesto In de traditionele keuken van hier maakte men tot voor kort geen pesto, maar als je lekkere pesto wilt maken, volg dan het traditionele Italiaanse recept met olijfolie, knoflook, parmezaan, pijnboompitjes en in plaats van basilicum natuurlijk pimpernelblaadjes. Eventueel nog wat peper en zout voor de smaak. Men kan in plaats van pijnboompitjes ook sesamzaad hier door wrijven.
Appel-pimpernel-salade Trouwens een salade met wat pimpernel blaadjes, ui en stukjes appel met een dressing van olie, azijn, honing en wat Spaanse peper smaakt erg lekker. Vergeet er niet wat zout over te strooien.
Pimpernel-kwark En natuurlijk kan men met verse kaas, of kwark met pimpernel , wat daslook blaadjes en wat klein gesneden augurkjes een heerlijk broodbeleg maken. En bovendien erg lekker in gepofte aardappels.
Uit: http://www.nederlands-dis.nl/basis/eten-uit-de-natuur/pimpernel-een-vergeten-kruid/
De mooie gezaagde blaadjes hebben een licht komkommerachtige geur en smaak, met een bittere ondertoon. Lekker in salades en fijngesneden in sauzen op mayonaisebasis of in vinaigrettes en kruidenazijn. Probeer ook eens als smaakvolle garnering van zomerse drankjes.
- Jong blad > Salade, soep en sauzen
Verzamelen: maart-mei